| kérdés | válasz | 
        
        | kezdjen tanulni |  | de iure  |  |  | 
|  kezdjen tanulni faktycznie/ w rzeczywistości  |  | de facto  |  |  | 
|  kezdjen tanulni co do przyszłego unormowania/ co do pożądanej, postulowanej zmiany prawa  |  | de lege ferenda  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | ipso iure  |  |  | 
|  kezdjen tanulni z punktu widzenia prawa obowiązującego/ wg ustawy już uchwalonej-obowiązującej  |  | de lege lata  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | lex retro non agit  |  |  | 
|  kezdjen tanulni prawo bezwzględnie obowiązujące  |  | ius cogens  |  |  | 
|  kezdjen tanulni patrzymy na sens, nie na słowa  |  | sensum, non verba spectamus  |  |  | 
|  kezdjen tanulni prawo ściśle związane z osobą  |  | ius personalissimum  |  |  | 
|  kezdjen tanulni ustawy czasami drzemią (śpią), ale nigdy nie umierają  |  | dormiunt aliquando leges, numquam moriuntur  |  |  | 
|  kezdjen tanulni nieznajomość prawa szkodzi  |  | ignorantia iuris nocet  |  |  | 
|  kezdjen tanulni prawo nieograniczone, dające nieograniczone władztwo  |  | ius infinitum  |  |  | 
|  kezdjen tanulni uzasadnienie (podstawa, przyczyna, cel uchwalenia) ustawy  |  | ratio legis  |  |  | 
|  kezdjen tanulni według ustawy (prawa)/ zgodnie z przepisami (prawem)  |  | secundum legem  |  |  | 
|  kezdjen tanulni gołe prawo (bez możliwości jego zrealizowania - wyegzekwowania)  |  | nudum ius  |  |  | 
|  kezdjen tanulni według ustawy (prawa)/ zgodnie z przepisami (prawem)  |  | iuxta legem  |  |  | 
|  kezdjen tanulni gdy ustaje(wygasa) przyczyna, dla której wydano ustawę traci moc(wygasa) i sama ustawa  |  | cessante ratione legis cessat et lex ipsa  |  |  | 
|  kezdjen tanulni nikt nie może przenieść na drugiego więcej prawa, niż sam ma  |  | nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet  |  |  | 
|  kezdjen tanulni ustawa surowsza nie działa wstecz  |  | lex severior retro non agit  |  |  | 
|  kezdjen tanulni w szerokim (szerszym) znaczeniu  |  | sensu largo  |  |  | 
|  kezdjen tanulni wykonywanie/egzekwowanie prawa nie jest bezprawiem  |  | executio iuris non habet iniuriam  |  |  | 
|  kezdjen tanulni przeciw ustawie/ sprzecznie z przepisami prawa  |  | contra legem  |  |  | 
|  kezdjen tanulni przy takim samym sensie ustawy, takie same postanowienia -lub- gdzie jest taka sama przyczyna ustawy (uzasadnienie), tam taka sama dyspozycja ustawy  |  | ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | iura novit curia  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | verba legis  |  |  | 
|  kezdjen tanulni pełnoprawny/ pełnoprawnie/ na mocy całego prawa  |  | pleno iure  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | ex iure  |  |  | 
|  kezdjen tanulni tym samym/ na mocy samego faktu/ przez sam fakt  |  | ipso facto  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | sensu stricto  |  |  | 
|  kezdjen tanulni w celu obejścia ustawy/ z obejściem ustawy  |  | in fraudem legis  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | ex lege  |  |  | 
|  kezdjen tanulni wyrok tworzy (stanowi) prawo  |  | sententia facit ius  |  |  | 
|  kezdjen tanulni najwyższe prawo jest (może stać się) najwyższym bezprawiem  |  | summum ius, summa iniuria  |  |  | 
|  kezdjen tanulni nikogo nie usprawiedliwia nieznajomość ustawy  |  | ignorantia legis neminem excusat  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | stricti iuris  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | universitas iuris  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | lex legem tollitur  |  |  | 
|  kezdjen tanulni ustawa patrzy naprzód, a nie wstecz  |  | lex prospicit, non respicit  |  |  | 
|  kezdjen tanulni ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą  |  | lex posterior derogat legi priori  |  |  | 
|  kezdjen tanulni ustawa późniejsza ogólna nie uchyla wcześniejszej szczególnej  |  | lex posterior generalis non derogat legi priori speciali  |  |  | 
|  kezdjen tanulni ustawa podstawowa (zasadnicza) znosi ustawę pomocniczą  |  | lex primaria derogat legi subsidiariae  |  |  | 
|  kezdjen tanulni okres między ogłoszeniem ustawy a jej wejściem w życie  |  | vacatio legis  |  |  | 
|  kezdjen tanulni ustawa szczególna (specjalna)  |  | lex specialis  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | vis maior  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | vi consensus  |  |  | 
|  kezdjen tanulni wydaje się, że kto milczy, ten się zgadza tam, gdzie mógłby i powinien był mówić  |  | qui tacet, consentire videtur, ubi loqui potuit ac debuit  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | praesumptio  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | vis absoluta  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | negotium  |  |  | 
|  kezdjen tanulni przymus psychiczny (siła zniewalająca)  |  | vis compulsiva  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | tacitus consensus  |  |  | 
|  kezdjen tanulni klauzula przepadku - zastrzeżenie umowne, na mocy którego dłużnik traci swoje prawa z umowy, w razie niedotrzymania zobowiązania  |  | lex commissoria  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | vi legis  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | praesumptio facti  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | vi contractus  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | solo consensu  |  |  | 
|  kezdjen tanulni podstęp/ zły zamiar/ świadome i celowe wyrządzenie szkody  |  | dolus  |  |  | 
|  kezdjen tanulni czynność prawna kulejąca, niezupełna  |  | negotium claudicans  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | praesumptio iuris  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | negotium nullum  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | praesumptio iuris tantum  |  |  | 
|  kezdjen tanulni okres ciągły, liczony według kolejnych dni bez przerwy  |  | tempus continuum  |  |  | 
|  kezdjen tanulni prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia  |  | negotiorum gestio  |  |  | 
|  kezdjen tanulni małżeństwo nieważnie zawarte  |  | matrimonium malum  |  |  | 
|  kezdjen tanulni czas odpowiedni, użyteczny (do obliczeń tylko dni bez przeszkód w działaniu)  |  | tempus utile  |  |  | 
|  kezdjen tanulni małżeństwo nieistniejące (gdy nie wystąpiły przesłanki zawarcia małżeństwa)  |  | matrimonium non existens  |  |  | 
|  kezdjen tanulni obliczanie czasu dokładnie od chwili do chwili  |  | computatio naturalis  |  |  | 
|  kezdjen tanulni składniki przedmiotowo istotne czynności prawnej  |  | essentialia negotii  |  |  | 
|  kezdjen tanulni ojcem jest ten, na którego wskazuje małżeństwo  |  | pater est, quem nuptiae demonstrant  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | praescriptio temporis  |  |  | 
|  kezdjen tanulni składniki przedmiotowo nieistotne czynności prawnej (objęte przepisami względnie obowiązującymi)  |  | naturalia negotii  |  |  | 
|  kezdjen tanulni termin zawieszający (początkowy)  |  | dies a quo  |  |  | 
|  kezdjen tanulni składniki dodatkowe czynności prawnej/ podmiotowo istotne  |  | accidentalia negotii  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | inter vivos  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | mortis causa  |  |  | 
|  kezdjen tanulni darowizna na wypadek śmierci  |  | donatim mortis causa  |  |  | 
|  kezdjen tanulni do ważności/ pod rygorem nieważności  |  | ad solemnitatem  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | ad probationem  |  |  | 
|  kezdjen tanulni dla wywołania określonych skutków  |  | ad eventum  |  |  | 
|  kezdjen tanulni zastrzeżenie przez strony formy szczegółowej  |  | pactum de forma  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | dies  |  |  | 
|  kezdjen tanulni termin rozwiązujący (końcowy)  |  | dies ad quem  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | tempus  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | tempus facti  |  |  | 
|  kezdjen tanulni dzień powzięcia wiadomości  |  | tempus scientiae  |  |  | 
|  kezdjen tanulni obliczanie czasu według prawa cywilnego (wg dni kalendarzowych)  |  | computatio civilis  |  |  | 
|  kezdjen tanulni pierwszy w czasie, lepszy w prawie  |  | prior tempore, potior iure  |  |  | 
|  kezdjen tanulni od wtedy/ od tamtej chwili/ z mocą wsteczną  |  | ex tunc  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | ex nunc  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | ex ante  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | ex post  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | condicio  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | sub condicione  |  |  | 
|  kezdjen tanulni w czasie trwania warunku (zawieszającego)  |  | pendente condicione  |  |  | 
|  kezdjen tanulni warunek nieodzowny, bez którego czynność nie może zaistnieć  |  | condicio sine qua non  |  |  | 
|  kezdjen tanulni warunek, którego spełnienie się zależy od woli stron  |  | condicio potestativa  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | condicio casualis  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | condicio resolutiva  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | condicio suspensiva  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | dolus directus  |  |  | 
|  kezdjen tanulni wina nieumyślna/ niedbalstwo  |  | culpa  |  |  | 
|  kezdjen tanulni wina polegająca na niezachowaniu staranności określanej według wzorca abstrakcyjnego  |  | culpa in abstracto  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | culpa lata  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | culpa levis  |  |  | 
|  kezdjen tanulni niezachowanie przez dłużnika staranności, którą zwykł był i powinien zachować przy prowadzeniu swoich spraw  |  | culpa levis in concreto  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | in abstracto  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | in concreto  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | culpa in custodiendo  |  |  | 
|  kezdjen tanulni wina w wyborze (np. przy powierzaniu wykonania czynności)  |  | culpa in eligendo  |  |  | 
|  kezdjen tanulni czyja korzyść, tego i ryzyko  |  | cuius commodum eius periculum  |  |  | 
|  kezdjen tanulni właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia losowego  |  | casum sentit dominus  |  |  | 
| kezdjen tanulni |  | error  |  |  | 
|  kezdjen tanulni błąd co do osoby (której składa się oświadczenie woli)  |  | error in persona  |  |  | 
|  kezdjen tanulni błąd co do przymiotu osoby  |  | error in qualitate personae  |  |  |