Łacińska terminologia prawnicza

 0    272 adatlap    antekczemplik
Nyomtatás játszik ellenőrizze magát
 
kérdés válasz
Prawo
kezdjen tanulni
Ius
Sprawiedliwośc
kezdjen tanulni
iustitia
Prawo Natury
kezdjen tanulni
Ius Naturale
Prawo Stanowione
kezdjen tanulni
Ius Positivum
Prawo Cywilne
kezdjen tanulni
jus civile
Prawo Narodów
kezdjen tanulni
Iure gentium
Prawo Powszechne
kezdjen tanulni
Ius Commune
Prawo Wyjątkowe
kezdjen tanulni
Ius Singulare
Prawo Ziemii
kezdjen tanulni
Ius Soli
Prawo Krwi
kezdjen tanulni
Ius Sanguinis
Prawo Publiczne
kezdjen tanulni
Ius Publicum
Prawo Prywatne
kezdjen tanulni
Ius Privatum
Prawo względem osoby
kezdjen tanulni
Ius in Personam
Prawo względem rzeczy
kezdjen tanulni
Ius ad Rem
Prawo bezwzględnie obowiązujące
kezdjen tanulni
Ius Cogens
Prawo względnie obowiazujące.
kezdjen tanulni
Ius Dispositivum
Prawo Ogólne
kezdjen tanulni
Ius Generale
Prawo Szczegółowe
kezdjen tanulni
Ius Speciale
Prawo do dysponowania
kezdjen tanulni
Ius Disponendi
Prawo do posiadania
kezdjen tanulni
Ius Possiniendi
Prawo do używania
kezdjen tanulni
Ius Freundi
Prawo do nabywania
kezdjen tanulni
Ius Acquisitum
Prawo do odwołania do sądu
kezdjen tanulni
Ius Apellationis
Prawo do wniesienia zaskarżenia w procesie cywilnym
kezdjen tanulni
Ius Avocandi
Prawo do wniesienia zaskarżenia w procesie karnym
kezdjen tanulni
Ius Provocationis
Prawo do podjęcia działań prewencyjnych
kezdjen tanulni
Ius Cavendi
Prawo do karania
kezdjen tanulni
Ius Coercendi
Prawo do wykonywania kary śmierci
kezdjen tanulni
Ius Gladii
W prawie cywilnym każda definicja jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, aby nie można było jej podważyć
kezdjen tanulni
Omnis definito in iure civili periculosa est, parum est enim, ut non subverti posset
Prawo jest sztuką stanowienia tego co dobre i słuszne
kezdjen tanulni
Ius est ars boni et aequi
Prawo i podstęp nie mogą współżyć
kezdjen tanulni
Ius et fraus numquom cohabitant
Najwyższe prawo najwyższą niesprawiedliwością
kezdjen tanulni
Summum ius, summa iniuria
Regułą jest to, co opowiada o czymś w sposób skrócony. Prawo nie wynika z reguły, ale reguła wynika z prawa, które istnieje. Przy pomocy reguły krótko prezentujemy jakieś rozwiązanie
kezdjen tanulni
Regula est quae rem, quae est breviter enarrat. Non ex regula ius sumatur, sed ex iure, quod est, regula fiat. Per regulam igitur brevis rerum narratio traditur.
Sprawiedliwość jest stałą i trwałą wolą oddania każdemu, co mu się należy
kezdjen tanulni
Iustitia ens constans et perpetua voluntas ius sum cuique tribuendi
Nakazy prawa to: żyć uczciwie, nie wyrządzać szkody innemu, oddać każdemu co jego
kezdjen tanulni
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere
Nie powinniśmy źle używać naszego prawa
kezdjen tanulni
Male iure nostro uti non debemus
Nie wszystko co dozwolone jest uczciwe
kezdjen tanulni
Non omne quod licet, honestum est
Nieznajomość prawa szkodzi
kezdjen tanulni
Ignorantia iuris nocet
Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych, nie przyszło przychodzić z pomocą głupim
kezdjen tanulni
Ius civile vigilantibus scriptum est, nec stulis solere succuri
Prawem publicznym jest to, które ma na względzie dobro państwa rzymskiego, prywatnym - które ma na względzie dobro jednostek
kezdjen tanulni
Publicum ius est quod ad statum rei romanae spectat, privatorum quod ad singulorum utilitatem
Prawo publiczne nie może zostać zmienione przez prywatną umowę
kezdjen tanulni
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest
Porozumienie prywatne nie uchyla prawa publicznego
kezdjen tanulni
Privatorum conventio Iuri publico non derogat
Prawo niedoskonałe
kezdjen tanulni
lex imperfecta
prawo mniej niz doskonałe
kezdjen tanulni
LEX MINUS QUAM PERFECTA
prawo doskonałe
kezdjen tanulni
LEX PERFECTA
prawo wiecej niz doskonałe
kezdjen tanulni
LEX PLUS QUAM PERFECTA
porządek prawny ze względu na zamieszkanie
kezdjen tanulni
LEX DOMICILII
porzadek prawny ze wzgledu na obywatelstwo
kezdjen tanulni
LEX PATRIAE
porządek prawny ze względu na siedzibe sądu
kezdjen tanulni
LEX FORI
porządek prawny ze względu na miejsce dokonania aktu prawnego
kezdjen tanulni
LEX LOCI ACTUS
porządek prawny ze względu na dokonanie uroczystego aktu prawnego
kezdjen tanulni
LEX LOCI CELEBRATIONIS
porządek prawny ze względu na miejsce zawarcia umowy
kezdjen tanulni
LEX LOCI CONTRACTUS
porządek prawny ze względu na miejsce położenia rzeczy
kezdjen tanulni
LEX REI SITAE
twarde prawo, ale prawo
kezdjen tanulni
DURA LEX, SED LEX
prawo niesprawiedliwe nie jest prawem
kezdjen tanulni
LEX INIUSTA NON EST LEX
Jeśli znika uzasadnienie ustawy znika tez ustawa
kezdjen tanulni
CESSANTE RATIONE LEGIS, CESSAT IPSA LEX
Ustawa późniejsza uchyla wcześniejsza
kezdjen tanulni
LEX POSTERIOR DEROGAT PRIORI
Późniejsze prawo ogólne nie uchyla wcześniejszego szczegółowego
kezdjen tanulni
LEX POSTERIOR GENERALIS NON DEROGAT LEGI PRIORI SPECIALI
Prawo szczegółowe uchyla prawo ogólne
kezdjen tanulni
LEX SPECIALIS DEROGAT LEGI GENERALI
Prawo wyższego rzędu uchyla prawo niższego
kezdjen tanulni
LEX SUPERIOR DEROGAT LEGI INFERIORI
Prawo nie działa wstecz
kezdjen tanulni
LEX RETRO NON AGIT
Milczą ustawy wobec oręża
kezdjen tanulni
SILENT LEGES INTER ARMA
Nie ma kary bez ustawy
kezdjen tanulni
NULLA POENA SINE LEGE
Nie ma przestępstwa bez ustawy
kezdjen tanulni
NULLUM CRIMEN SINE LEGE
Nie ma przestępstwa bez kary
kezdjen tanulni
NULLUM CRIMEN SINE POENA
Ustawy wtedy są właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
kezdjen tanulni
BEIGNIUS LEGES INTERPRETENDAE SUNT, QUO VOLUNTAS EARUM CONSERVETEUR -
Znawstwo ustawy nie polega na przyswojeniu sobie jej słów ale treści i mocy prawnej
kezdjen tanulni
SCIRE LEGES NON HOC EST VERBA EARUM TENERE, SED VIM AC POTESTATEM
W ustawach bardziej podoba się prostota jak trudność
kezdjen tanulni
IN LEGIBUS MAGIS SIMPLICITAS QUAM DIFFICULTAS PLACET
Zwyczaj jest najlepszym sposobem interpretowania ustawy
kezdjen tanulni
CONSUETUDO EST OPTIMA LEGUM INTERPRES
Tam, gdzie prawo nie rozróżnia, nie powinniśmy rozróżnienia wprowadzać
kezdjen tanulni
UBI LEX NON DISTINGUIT, NEC NOS DISTINGUERE DEBEMUS
Jest godziwe
kezdjen tanulni
FAS EST
Przeciw prawu boskiemu
kezdjen tanulni
CONTRA IUS FASQUE
wszelkimi dozwolonymi i niedozwolonymi środkami
kezdjen tanulni
PER FAS ET NEFAS
argument z większego na mniejsze
kezdjen tanulni
ARGUMENTUM A MAIORI AD MINUS
argument z mniejszego na większe
kezdjen tanulni
ARGUMENTUM A MINORI AD MAIUS
argument z przeciwieństwa
kezdjen tanulni
ARGUMENTUM A CONTRARIO
argument z podobieństwa
kezdjen tanulni
ARGUMENTUM A SIMILI
argument z analogii
kezdjen tanulni
ARGUMENTUM PER ANALOGIA
argument z milczenia
kezdjen tanulni
ARGUMENTUM EX SILENTIO
Prawo dotyczące osób
kezdjen tanulni
IUS QUOD AD PERSONAS PERTINET
Małżeństwo
kezdjen tanulni
MATRIMONIUM
żona
kezdjen tanulni
CONIUX / MARITA / UXOR
mąż
kezdjen tanulni
CONIUX / MARITUS / VIR
małżeństwo zgodne z prawem, skuteczne
kezdjen tanulni
MATRIMONIUM LEGITIMUM
małżeństwo domniemane, nieważne
kezdjen tanulni
MATRIMONIUM PUTATIVUM
rodzice
kezdjen tanulni
PARENTES / GENITORES
wstępni
kezdjen tanulni
ASCENDENTES
zstępni
kezdjen tanulni
DESCENDENTES
krewny ze wspólnym przodkiem (krewny poprzez krew)
kezdjen tanulni
COGNATUS
powinowaty
kezdjen tanulni
AFFINIS
męski zwierzchnik rodziny
kezdjen tanulni
PATER FAMILIAS
wszelkie prawo jest ustanowione z uwagi na człowieka
kezdjen tanulni
HOMINUM CAUSA OMNE IUS CONSTITUTUM SIT
prawem natury jest to czego matka natura nauczyła wszelkie stworzenia
kezdjen tanulni
IUS NATURALE ES QUOD NATURA OMNIA ANIMALIA DOCUIT
matka zawsze jest pewna
kezdjen tanulni
MATER SEMPER CERTA EST
ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo
kezdjen tanulni
PATER EST QUAM NUPITAE DEMONSTRAT
dobro
kezdjen tanulni
BONA/BONUM
rzeczy materialne i niematerialne
kezdjen tanulni
RES CORPORALES ET INCORORALES
władztwo
kezdjen tanulni
DOMINUM/PROPRIETAS
prawo na rzeczy cudzej
kezdjen tanulni
IURA IN RE ALIENA
powództwo o charakterze rzeczowym
kezdjen tanulni
ACTIO IN REM
skarga wydobywcza (wystąpienie o zwrot rzeczy) – z każdego powodu, z każdej przy
kezdjen tanulni
REI VINDICATIO
skarga negatoryjna
kezdjen tanulni
ACTIO NEGATORIA
nikt nie może przenieść an drugiego więcej praw niż sam posiada
kezdjen tanulni
NEMO PLUS IURIS AD ALIUM TRANSFERRE POTEST, QUAM IPSE HABET
to co na powierzchni, przypada gruntowi
kezdjen tanulni
SUPERFICIES SOLO CEDIT
służebność nie może polegać na działaniu
kezdjen tanulni
SERVITUS IN FACIENDO CONSISTERE NEQUIT
służebności używa się w sposób oględny
kezdjen tanulni
SERVITUTIBUS CIVILITER UTENDUM EST
nie może być służebności na służebności
kezdjen tanulni
SERVITUS SERVITUTIS ESSE NON POTEST
nie może być służebności na rzeczy własnej
kezdjen tanulni
NEMINI RES SUA SERVIT
zobowiązanie
kezdjen tanulni
OBLIGATIO
zobowiązanie powstałe na podstawie ustawy
kezdjen tanulni
OBLIGATIO EX LEGE
zobowiązanie powstałe na podstawie umowy
kezdjen tanulni
OBLIGATIO EX CONTRACTU
zobowiązanie powstałe na podstawie czynu niedozwolonego
kezdjen tanulni
OBLIGATIO EX DELICTO
zobowiązanie jak gdyby z kontraktu
kezdjen tanulni
OBLIGATIO QUASI EX CONTRACTU
zobowiązanie jak gdyby z deliktu
kezdjen tanulni
OBLIGATIO QUASI ES DELICTO
zobowiązanie naturalne (bez przymusu)
kezdjen tanulni
OBLIGATIO NATURALIS
zobowiązanie cywilne (obowiązkowe)
kezdjen tanulni
OBLIGATIO CIVILIS
zobowiązanie solidarne
kezdjen tanulni
OBLIGATIO IN SOLIDUM
zobowiązanie podzielne
kezdjen tanulni
OBLIGATIO PRO RATA
przyczyna
kezdjen tanulni
CAUSA
przyczyna skierowana na nabycie
kezdjen tanulni
CAUSA OBLIGANDI VEL ACQUIRENDI
podstawa spełnienia zobowiązania
kezdjen tanulni
CAUSA SOLVENDI
podstawa darowizny
kezdjen tanulni
CAUSA DONANDI
wierzyciel/dłużnik
kezdjen tanulni
CREDITOR / DEBITOR
zobowiązanie jest węzłem prawnym
kezdjen tanulni
OBLIGATIO EST VINCULUM IURIS
spełnienie zobowiązania
kezdjen tanulni
SOLUTIO
swiadczenie w miejscu wykonania
kezdjen tanulni
DATIO IN SOLUTUM
zobowiązanie przemienne
kezdjen tanulni
OBLIGATIO ALTERNATIVA
upoważnienie przemienne
kezdjen tanulni
FACULTAS ALTERNATIVA
zwłoka
kezdjen tanulni
MORA
zwłoka dłużnika
kezdjen tanulni
MORA DEBITORIS
zwłoka wierzyciela
kezdjen tanulni
MORA CREDITORIS
zwłoka w zakresie świadczenia
kezdjen tanulni
MORA SOLVENDI
zwłoka w odbiorze świadczenia
kezdjen tanulni
MORA ACCIPIENTI
wezwanie do świadczenia
kezdjen tanulni
INTERPELLATIO
wezwanie do świadczenia
kezdjen tanulni
MORA EX REI FIT
złodziej zawsze jest postrzegany jako będący w zwłoce
kezdjen tanulni
FUR SEMPER MORAM FACERE VIDETUR
ryzyko
kezdjen tanulni
PERICULUM
ryzyko w czasie zwłoki
kezdjen tanulni
PERICULUM IN MORA
ryzyko zdarzeń losowych ponosi dłużnik
kezdjen tanulni
PERICULUM DEBITORIS
ryzyko ponosi najemca, dzierżawca
kezdjen tanulni
PERICULUM LOCATORIS
wina
kezdjen tanulni
CULPA
siła wyższa
kezdjen tanulni
VIS MAIOR
przypadek, sytuacja
kezdjen tanulni
CASUS
przypadek nieprzewidziany/zdarzenie przypadkowe
kezdjen tanulni
CASUS FORTUNIS
przypadek mieszany (połączenie dwóch sytuacji: niestaranności dłużnika oraz zdar
kezdjen tanulni
CASUS MIXTUS
zamiar
kezdjen tanulni
DOLUS
zamiar bezpośredni
kezdjen tanulni
DOLUS DIRECTUS
zamiar o szczególnym zabarwieniu. Wyst. przy przestępstwach kierunkowych. Wymaga
kezdjen tanulni
DOLUS DIRECTUS COLORATUS
zamiar ewentualny
kezdjen tanulni
DOLUS EVENTUALIS
zamiar zaplanowany
kezdjen tanulni
DOLUS PREMEDITATUR
zamiar bezpośredni nagły, bez zastanowienia
kezdjen tanulni
DOLUS DIRECTUS REPENTINUS
zamiar nastepczy
kezdjen tanulni
DOLUS SUBSEQUENS
niestarannośc/niedbalstwo
kezdjen tanulni
CULPA NEGLEGENTIA
grube niedbalstwo
kezdjen tanulni
CULPA LATA
lżejsze niedbalstwo
kezdjen tanulni
CULPA LEVIS
zaniedbanie staranności, takiej jaką się przykłada we włanych sprawach
kezdjen tanulni
CULPA LEVIS IN CONCRETO
zaniedbanie wzorcowej staranności
kezdjen tanulni
CULPA LEVIS IN ABSTRACTO
niedbalstwo przy zawieraniu umowy
kezdjen tanulni
CULPA IN CONTRAHENDO
niedbalstwo w nadzorze
kezdjen tanulni
CULPA IN CUSTODIENDO
niedbalstwo w wyborze
kezdjen tanulni
CULPA IN ELIGENDO
chcącemu nie dzieje się krzywda
kezdjen tanulni
VOLENTI NON FIT INIURIA
właściciel rzeczy ponosi skutki zdarzenia przypadkowego, powodującego uszkodzeni
kezdjen tanulni
CASUS SENTIT DOMINUS
nikt nie jest zobowiązany do świadczeń z powodu losowego zdarzenia
kezdjen tanulni
CASUS A NULLO PRESTANTUS
umowa
kezdjen tanulni
CONTRACTUS
elementy konieczne umowy
kezdjen tanulni
SUBSTANTIALIA CONTRACTUS
elementy dodatkowe umowy
kezdjen tanulni
ACCIDENTIALIA CONTACTUS
elementy obowiązujące z mocy prawa(niezawarte)
kezdjen tanulni
NATURALIA CONTRACTUS
dobra wiara/zła wiara
kezdjen tanulni
BONA FIDES / MALA FIDES
użyteczne nie doznaje uszczerbku przez to co wadliwe
kezdjen tanulni
UTILE PER INUTILE NON VITIATUR
umów należy dotrzymywać
kezdjen tanulni
PACTA SUNT SERVANDA
każde przyrzeczenie jest pojmowane jako obowiązujące w określonych warunkach
kezdjen tanulni
REBUS SIC STANTIBUS OMNIS PROMISIO INTELLEGITUR
to, co niemożliwe nie jest zobowiązaniem
kezdjen tanulni
IMPOSSIBILIUM NULLA OBLIGATIO EST
zatwierdzenie równa się zleceniu
kezdjen tanulni
RATIHABITIO MANDATO COMOPARATUR
to co od początku jest wadliwe nie może być uzdrowione z upływem czasu
kezdjen tanulni
QUOD AB INITIO VITIOSUM EST, NON POTEST TRACTU TEMPORIS CONVALESCERE
nie wolno wystepowac przeciwko temu, co wynika z wlasnych czynów
kezdjen tanulni
VENIRE CONTRA FACTUM PROPRIUM NEMINI LICET
nikt kto powołuje się na własną niegodziwośc nie bedzie wysłuchany
kezdjen tanulni
TURPITUDINEM SUAM ALLEGANS NEMO AUDITUR
podstępnie czyni ten, kto żąda czego co bedzie musiał zwrócić
kezdjen tanulni
DOLO FACIT QUI PETIT QUOD REDDITURUS EST
to co oczywiste nie podlega wykładni
kezdjen tanulni
CLARA NON SUNT INTERPRETANDA
w przypadku wątpliwości przeciw temu, kto wywołał wątpliwośc
kezdjen tanulni
IN DUBIO CONTRA PROFERENTEM
w przypadku wątpliwości przeciwko wierzycielowi stypulacyjnemu (kt. proponował t
kezdjen tanulni
IN AMBIGUITAS CONTRA STIPULATOREM
postanowienia umowne powodują podejrzliwośc
kezdjen tanulni
CLAUSULAE INSOLITAE INDUCUNT SUSPICIONEM
w umowach bardziej podoba się wola stron, jak uwzględnianie słów umowy
kezdjen tanulni
IN CONVENTIONIBUS CONTRAHENTIUM VOLUNTATEM POTIUS QUAM VERBA SPECTARI PLACUIT
w umowach w sposób milczący są zawarte elementy, wynikające z obyczajów i zwyczajów
kezdjen tanulni
IN CONTRACTIBUS TACITE INSUNT, QUAE SUNT MORIS ET CONSUETUDUNIS
spadek
kezdjen tanulni
HEREDITAS
dziedziczenie
kezdjen tanulni
SUCCESSIO
zmarły
kezdjen tanulni
DEFUNCTUS
dziedzic
kezdjen tanulni
HERES
czynności na wypadek smierci
kezdjen tanulni
MORTIS CAUSA
czynności za życia
kezdjen tanulni
INTER VIVOS
dziedziczenie na podstawie testamentu
kezdjen tanulni
EX TESTAMENTO
dziedziczenie beztestamentowe
kezdjen tanulni
AB INTESTADO
dziedziczenie przeciwtestamentowe
kezdjen tanulni
CONTRA TABULAS
wola spadkodawcy może być zmieniona aż do śmierci
kezdjen tanulni
AMBULATORIA ENIM EST VOLUNTAS DEFUNCTI USQUE AD VITAE SUPREMUM EXITUM
błędna przyczyna nie szkodzi
kezdjen tanulni
FALSA CAUSA NON NOCET
błędne oznaczenie nie szkodzi
kezdjen tanulni
FALSA DEMONSTRATIO NON NOCET
dziecko poczęte, uważane jest za już narodzone ilekroć chodzi o jego korzyść
kezdjen tanulni
NASCITURUS PRO IAM NATO HABETUR QUOTIENS DE COMMODIS EIUS AGITUR
więcej powiedziano, mniej napisano
kezdjen tanulni
PLUS NUNCUPATUM, MINUS SCRIPTUM
najnowsza wola jest wiążąca
kezdjen tanulni
NOVISSIMA VOLUNTAS SERVATUR
przychylna interpretacja testamentu
kezdjen tanulni
FAVOR TESTAMENTI
korpus prawa cywilnego
kezdjen tanulni
Corpus Iuris Civilis
To, co tobie nie szkodzi a drugiemu może przynieść korzyść nie jest zakazane
kezdjen tanulni
Quod tibit non novet et alli probest non prohibetur
najstarsze znaczenie prawa
kezdjen tanulni
fas
nadużycie nie niweczy używania = nadużycie nie jest argumentem za utratą
kezdjen tanulni
Abusus non tollit usum= ex abusu non est argumentum ad desuetudinem
wezwanie do sądu
kezdjen tanulni
In ius vocatio
orzeczenie
kezdjen tanulni
Ius superius
ustawa
kezdjen tanulni
Lex aquilia
element czynności
kezdjen tanulni
Lex contractus
prawo boskie
kezdjen tanulni
Lex Divina
prawo ludzkie
kezdjen tanulni
Lex positiva seu humana
prawo patrzy w przyszłośc a nie w przeszłosc
kezdjen tanulni
Lex prospicit, non respicit
prawo działa wstecz, gdy służy łagodzeniu
kezdjen tanulni
Lex retro agit in mitius
sędziowie strażnikami wyborów
kezdjen tanulni
Iudices electionis custodes
skarb państwa nie rumieni się
kezdjen tanulni
Fiscus non erubescit
komputer jest skuteczniejszy niż liczydło
kezdjen tanulni
Machina computatoria efficentior est quam abacus
kto ustrzeże samych strzegących
kezdjen tanulni
Quis custodiet custodes ipsos
nie domniemywa się małżeństwa
kezdjen tanulni
Matrimonium non praesumitur
konsensus, zamiar pozostnania w małżeństwie
kezdjen tanulni
Consens/affectic maritalis
prawo macierzyste nie może być uchylone
kezdjen tanulni
Materna iura non possunt aboleri
płód podąża za kobietą, która urodziła dziecko
kezdjen tanulni
Partus sequitur ventrem
Władza ojcowska powinna polegać na trosce, nie na srogości
kezdjen tanulni
Patria potestas in pietate debet non atrocitate consistere
domniemywa się, że świadczący działa w swoim imieniu
kezdjen tanulni
Solvens praesumitur solvere suo nomine
uwiecznienie zobowiązania
kezdjen tanulni
Perpetuatio obligationis
cena z upodobania
kezdjen tanulni
Pretium affectionis
przekazany
kezdjen tanulni
Delegatus
odbiorca
kezdjen tanulni
Accipiens
Przekazany działa w ramach przekazującego
kezdjen tanulni
Assignatus utitur iure autoris
szkoda może stnieć bez bezprawia
kezdjen tanulni
Damnum sine iniuria esse potest
szkoda, której ktoś doznaje z uwagi na swoją winę, jego obciąża i nie może być przypisana komuś innemu
kezdjen tanulni
Damnum quod quis sua culpa sentit sibi debet, non aliis imputare
porozumienie
kezdjen tanulni
pactum
warunek
kezdjen tanulni
conditio
warunek wywołuje skutek od momentu dokonania czynności
kezdjen tanulni
Conditio existens ad initium negotii retrotrahitur
termin od kiedy / do kiedy
kezdjen tanulni
Dies – a quo/ ad quem
polecenie
kezdjen tanulni
modus
od momentu dokonania/ od momentu zaistnienia warunku
kezdjen tanulni
Ex tunc/ Ex nunc
posiadacz w dobrej wierze nie musi płacić wartości pożytków, które zużył
kezdjen tanulni
Bona fidei possessor fructus consumptos suos facit
dobra wiara jest domniemana
kezdjen tanulni
Bona fides praesumitur
w testamentach uwzględniamy pełną wolę testatora
kezdjen tanulni
In testamentis plenius voluntates testantium interpretamur
strona aktywna w procesie /powód/oskarżyciel
kezdjen tanulni
actor
strona, przeciwko której proces się toczy/pozwany
kezdjen tanulni
reus
nie ma sędziego bez powoda (nie prowadzi się postępowania jeśli nie została złoż
kezdjen tanulni
Nemo iudex sine actore
skarga, która raz zostanie skonsumowana, nie może być ożywiona
kezdjen tanulni
Actio semel extincta non reviviscit
stan rzeczy osądzonej / nie po raz drugi to samo
kezdjen tanulni
Res iudicata / ne bis in idem
rozstrzygnięcie uznaje się za prawdziwe
kezdjen tanulni
Res iudicata pro veritate accipitur
powód podąża za sądem pozwanego/ właściwy jest sąd pozwanego
kezdjen tanulni
Actor sequitur forum rei
nikt nie jest zobowiązany do oskarżania samego siebie
kezdjen tanulni
Nemo tenetur seipsum accusare
ciężar dowodu obciąża powoda= ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi a nie na tym, kto przeczy
kezdjen tanulni
Actori incumbit onus probandi= Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
pozwany jest powodem (podniesienie przez pozwanego zarzutu czyni go powodem/pozwany w zakresie podniesionego zarzutu jest powodem)
kezdjen tanulni
Reus excipiendo fit actor = Reus in exceptione actor est
nie powinno być dozwolone powodowi to czego nie wolno pozwanemu
kezdjen tanulni
Non debet actori licere quod reo non permittur
niech będzie wysłuchana druga strona
kezdjen tanulni
Audiatur et altera pars
– sędzia podejrzany/ sędzia niezdolny do orzekania w konkretnej sprawie
kezdjen tanulni
Iudex suspectus/ Iudex inhabilis
nikt nie może być sędzią we własnej sprawie= nie może być ktoś jednocześnie powodem i sędzią
kezdjen tanulni
Nemo est iudex in propria causa= nemo simul actor et iudex
sąd zna prawo
kezdjen tanulni
Iura novit curia
tam gdzie prawo, tak jest ochrona prawna i środek jego realizacji
kezdjen tanulni
Ubi ius ibi remedium
zadaniem sędziego jest stosować/wyrażać prawo a nie je tworzyć
kezdjen tanulni
Iudicis est ius dicere, non dare
w przypadku wątpliwości na korzyść oskarżonego/ jeśli jest wątpliwość, zasądza się mniej
kezdjen tanulni
In dubio pro reo / In dubio semper id quod minus est, debetur
sędzia nie da więcej jak sam powód wnosi/ nie ponad żądanie/oczekiwanie powoda
kezdjen tanulni
Iudex non dedit plus, quod petens ipse requirit/ ne ultra petita
zmiana na gorsze nie jest dozwolona sędziemu w apelacji (zmiana wyroku apelacyjnego na niekorzyść odwołującego się nie jest dozwolona)
kezdjen tanulni
Reformatio in peius iudici apellatio non licet
rozstrzygnięcie sądu
kezdjen tanulni
Ius superius
ustawa
kezdjen tanulni
Lex falcidia
element czynności
kezdjen tanulni
Lex contractus
stosujemy prawo właściwe danej sprawie
kezdjen tanulni
Lex causae
Zmienną jest wola spadkodawcy, aż do momentu, kiedy jego życie wygaśnie
kezdjen tanulni
Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum
W testamentach zmierzamy do poznania pełnej woli spadkodawcy
kezdjen tanulni
Zmienną jest wola spadkodawcy, aż do momentu, kiedy jego życie wygaśnie
postępowanie, konflikt interesów
kezdjen tanulni
Proces
skarga o charakterze osobistym wygasa z chwilą śmierci (nie przechodzą na spadkobiorców) / czyny rodziców nie szkodzą dzieciom
kezdjen tanulni
Actio personalis moritur cum persona / delicta parentium liberis non nocet
Roszczenie raz wygasłe nie odżywa.
kezdjen tanulni
Actio semel extincta non reviviscit
Prawo mocne zakończenie sprawy wyklucza co do zasady możliwość ponownego postępowania / Rzecz osądzona traktowana jest jako prawdziwa
kezdjen tanulni
Res iudicata, ne bis in idem / res iudicata pro veritate accipitur
właściwy jest sąd miejsca zamieszkanie pozwanego
kezdjen tanulni
Actor sequitur forum rei (forum est ubi domicilim est)
Powód nie może być zasądzony.
kezdjen tanulni
Actor non condemnatur
Ciężar dowodu spoczywa na powodzie = C.D. spoczywa na tym kto mówi, a nie kto milczy
kezdjen tanulni
Actori incumbit onus probandi = Ei incumbit probatio, qui dicit, non qui negat
podniesienie przez pozwanego zarzutu czyni go powodem / pozwany w zakresie podniesionego zarzutu jest powodem
kezdjen tanulni
Reus exceptiendo fit actor = Reus in exceptione actor est
Nie powinno być zezwolone powodowi to, na co nie zgadzamy się względme pozwanego (obie strony traktowane jednakowo)
kezdjen tanulni
Non debet actori licere, quor reo non permittur

Kommentár közzétételéhez be kell jelentkeznie.