usa, rewolucja francuska

1775-1783

wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych

1787

uchwalenie Konstytucji Stanów Zjednoczonych

Mayflower

żeglowiec, na którym przypłyneli pierwsi angielscy koloniści

Cape Cod

przylądek do którego dopłyneli koloniści w 1620 r

purytanie

angielscy uchodźcy którzy uciekli do Ameryki przed prześladowaniami religijnymi

plymouth

pierwsza osada zbudowana przez pielgrzymów stolica kolonii angielskiej

metropolia

w imperium kolonialnym państwo stanowiące jego centrum polityczne

gubernator

osoba stojąca na czele koloni, która była przedstawicielem rządu brytyjskiego

akty nawigacyjne

akty zabraniające kolonią importu i eksportu towarów na statkach innych niż zngielskie

bostońskie picie herbatki

wydarzenie mające miejsce w Bostonie w 1773 r, grupa kolonistów przebrana za indian opanowała statki przywożące herbatę i zatopiła cały ładunek

ustawy represyjne

ustawy ogłoszone przez parlament brytyjski w 1774 mające zmusić kolonistów do posłuszeństwa

I kongres kontynentalny

kongres utworzony przez kolonistów którzy zażądali wycofania ustaw represyjnych i wprowadzili bojkot towarów brytyjskich

Saratoga

armia amerykańska pokonała w 1777r wojska angielskie

Deklaracja niepodległości

ogłoszona w Filadelfii 4 lipca 1776 roku przez II kongres i opracowana przez Thomasa Jeffersona. Ogłaszała niepodległość wszystkich kolonii i równość wszystkich obywateli

Thomas Jefferson

członek II kongresu kontynentalnego, opracował deklaracje niepodległośći

filadelfia

ogłoszono tam deklaracje niepodległości i konstytucje USA

Tadeusz Kościuszko

walczył o wolność amerykanów, twórca fortyfikacji West Point i Saratogi, otrzymał obywatelstwo USA i dożywotnią pensje

Kazimierz Pułaski

walczył o wolność Amerykanów, zorganizował własną jednostkę

Savannah

klęska amerykanów w 1779 r zmarł Kazimierz Pułaski

Yorktown

sukces kolonistów, dzięki okrężeniu korpusu generała Cornwallisa

1783

podpisanie w Paryżu pokoju między wielką Brytanią a kolonistami, gdzie WB uznawał niepodległość USA

Benjamin Franklin

członek II kongesu, opracował artykuły konfederacji mające na celu zapewnić współdziałanie wszystkich kolonii w walce o niepodległość

Jerzy Waszyngton

przewodniczący konwetu który uchwalił konstytucje, wódz naczelny armii kolonistów

republikanie

chcieli zachować niezależność polityczną wszystkich stanów

federaliści

domagali się wzmocnienia władzy centralnej

trójpodział władzy USA

władza wykonawcza-prezydent, wybierany co 4 lata władza ustawodawcza-kongres: senat izba reprezentantów sądownicza-sąd Najwyższy (miał prawo interpretować konstytucje i zawieszać niezgodne z nią ustawy)

senat

jedna z izb kongresu, wybierana co 6 lat, co 2 lata odnawiano 1/3

izba reprezenatntów

jedna z izb kongresu, wybory co 2 lata

cenzus majątkowy

ograniczenie prawa wyborczych tylko do ludzi którzy mają wystarczjąco duży majątek

poprawki

dokumenty włączane do ustawy zasadniczej praw obywatelskich zawartych w deklaracji niepodległości

stan trzeci

jedna z grup społecznych w francji: mieszczaństwo i chłopi

bastylia

więzienie królewskie, które zostało zdobyte przez lud paryski, początek rewolucji (1789)

deklaracja praw człowieka i obywatela

uchwalona 26 sierpnia 1789 r, uznaje wolność i równość za naturalne prawa człowieka, swoboda wyznaniowa, wolności myśli i słowa. naród ma zwierzchnią władze w państwie

emmanuel Sieyes'a

ksiądz który wydał broszurkę "co to jest stan trzeci" dowodził że ta grupa stanowi 96% społeczeństwa francuskiego i ma predyspozycje do sprawowania władzy

zgromadzenie notabli

zgromadzenie wszystki 3 stanów, zwoływane przez króla

zgromadzenie narodowe

utworzone przez stan trzeci, uznające się za przedstawiciela całego społeczeństwa francuskiego

Konstytuanta

przekształcone zgromadzenie narodowe, zniosła podział społeczeństwa na stany

zarządy municypalne

zgromadzenia rewolucyjne powstające na francuskiej prowincji

Joseph La Fayette

powołał gwardię narodową, która miała strzec porządku w mieście

pierwsza francuska konstytucja

uchwalona w 1791 r. wprowadzenie monarchii konstytucyjnej, władza ustawodawcza- zgromadzenie prawodawcze (legislatywy), władza wykonawcza-król i ministrowie

legislatywa

sprawowała władze ustawodawczą we francjii w czasie obowiązywania pierwszej konstytucji (1791), dzieliła się na lewice, prawice i centrum

bagno

centrum, grupa deputowanych nieposiadających określonych poglądów politycznych

lewica

radykalna: jakobini, kordelierzy, sankiuloci umiarkowana: żyrondyści

prawica

monarchiści

żyrondyści

umiarkowana lewica, deputowani z okręgu Gironde

jakobini

radykalna lewica, na ich czele stał Maksymilian Robespierre, po śmierci ludwika XVI przejeli władze, wprowadzili terror

kordelierzy

radykalna lewica, przewodził im Georges Danton i Jean-paul Marat, chcieli obalić monarchie

sankiuloci

najradykalniejsza lewica, dążyli do obalenia monarchii i wprowadzenia pełnej równości społecznej

jean-paul Marat

przewodził kordelierą, zwolennik stosowania terroru i radykalizacji rewolucji

antyfrancuska koalicja

prusy, austria, hiszpania, holandia, WB

komuna Paryża

zarząd miejski powołany przez jakobinów w 1792, przejeła faktyczną władze w państwie, wzywała ona lud do obalenia króla

konwent narodowy

forma zgromadzenia narodowego wybrana przez obywateli w wyborach powszechnych, miała zdecydować o losie króla

druga francuska konstytucja

uchwalona w 1793 r przez Konwent Narodowy, powszechne i bezpośrednie prawo wyborcze, dostęp do oświaty dla wszystkich

ciało prawodawcze

miało władze ustawodawczą za obowiązywania 2 konstytucji

rada wykonawcza

miała władze wykonawczą za obowiązywania 2 konstytucji, podporządkowana parlamentowi

komitet ocalenia publicznego

kierował polityką wewnętrzną i zagraniczną Francji

komitet bezpieczeństwa powszechnego

utworzony w celu walki z kontrrewolucją

trybunał rewolucyjny

sprawował władze sądowniczą, za obowiązywania 2 konstytucji

Maksymilian Robespierre

stał na czele komitetu ocalenia publicznego, zwolennik radykalnych zmian ustrojowych, przedstawiciel jakobinów

Tulon, Marsylia

stłumiono tam powstania monarchistów

kalendarz rewolucji

zniesiono w nim niedziele, a w miejsce świąt kościelnych wprowadzono święta narodowe

wandei

w 1793 wybuchło tam antyrewolucyjne powstanie ludowe, miało charakter rojalistyczny

charakter rojalistyczny

walka powstańców pod hasłem obrony monarchii i religii

przewrót termidoriański

obalenie jakobinów w 1794 r, maksymilian robespierre zginął

trzecia francuska konstytucja

uchwalona w 1795r, władza ustawodawcza-rada pięciuset i rada starszych, władza wykonawcza-dyrektoriat

dyrektoriat

sprawował władze wykonawczą za obowiązywania 3 konstytucji, złożony z 5 członków wybieranych na 5 lat

1794

koniec rewolucji