unia europejska

Prawo pierwotne

na prawo pierwotne składają się traktaty zawierane przez państwa członkowskie - z prawnego punktu widzenia to zywkłe umowy międzynarodowe

Prawo wtórne

Znajduje swoje umocnowanie w traktacie z Lizbony. Pprawo wtórne tworzone jest przez instytucje Unii na podstawie prawa pierwotnego

rozporządzenie

pełni funkcje ujednolicenia przepisów prawnych, muszą byc opublikowane w dzienniku ustaw

Dyrektywa

Akt prawny wyznaczający cel który muszą osiągnąć wszytskie państwa

Decyzja

Mają charakter indywidualny i konkretny, wpływające dla tych podmiotów do których są skierowane

opinie

Opinie Nie mają mocy wiążącej, zawierają określone oceny,

kompetencje wyłączne

polityka pieniężna dla krajów strefy euro, ochronah zasobów morza w ramach wspólnej polityki rybołówstwa, wspólna polityka handlowa, zawieranie umów międzynarodowych

kompetencje dzielone

kraje UE wykorzytują własne kompetencje w których UE nie bierze udziału np. rynek wewnętrzny, polityka społeczna

kompetencje uzupełniające

UE nie moze intereweniować w celu koordynacji np. kultura, przemysł

Trybunał sprawiedliwości

Luksmburg, 28 sędziów + 11 rzeczników generalnych. Zapewnia jednolitą wykładnie prawa oraz jego przestrzeganie, stanowi o interpretacji prawa

Trybunał Obrachunkowy

Luksemburg, prowadzenie i właściwe wykorzytanie budżetu UE

Parlament Europejski

Strasburg, 750 posłów/5lat, nie debatują o sprawach ogólnych, podczas sesji plenarnych posłowie głosują nad aktami prawa europejskiego a stanowisko zajmują w trakcie debat. Jest ORGANEM PRAWODAWCZYM, ma współudział w uchwalaniu budżetu

Komisja Europejska

Bruksela, nie zależny organ wykonawczy, dbanie o bieżącą politykę Unii, reprezentowanie na arenie międzynarodowej, egzekwowanie prawa europejskiego

Rada Europejska

Bruksela, Tusk, Ma za zadanie wyznczanie kierunków i polityki. zasada konsensusu, zbieranie sie raz na półrocze

Rada (ministrów)

Bruksela, 28 ministrów z kazego panska po jednym, przewodniczacy zmienia sie co 6 miesiacy rotacyjnie cały czas inne panstwo, debatuja na dany temat np, ministrowie srodowiska

Zasada przyznania

Unia działą wyłącznie w granicach kompetencji przyznanych jej przez państwa czlonkowskie w traktatach do określonych w nich celów

Zasada pomocniczości

Zasada pomocniczościchodzi o dzielenie sie kompetencjami między rożnymi szczeblami władzy

Zasada proporcjonalnosci

środki jakie stosuje uniia muszą być proporcjonalne do potrzeb i dopuszczalne przez prawo

Zasada subsydiarności

polega na tym że każdy szczebel władzy realizuje zadania które nie mogą byc realizowane na nizszym

zasada przynania kompetencji

polega na tym ze UE działa wyłącznie w granicach przyznania jej w traktatach i granicach dopuszczalnych przez prawo

zwykła procedura ustawodawcza

komisja parlamentowi i radzie przekłada wniosek, zatwierdzaja albo nie potem jest czytanie i znowu parlament i rad i jesli nie to znowu czytanie albo komitet pojednawczy

cele unii

za głowne cele unii uznaje sie zapewnienei bezpieczeństwa, stabilnego wzrostu gospodarczego, rozwój społeczny, ochrone państw i wolności obywatelskich