Leki p/psychotyczne

Wymień objawy pozytywne schizofrenii

-urojenia -omamy -zniekształcenie funkcji językowych i komunikacyjnych -zdezorganizowana mowa -zdezorganizowane zachowanie -zachowania katatoniczne -pobudzenie

Wymień objawy negatywne schizofrenii

-bladość afektywna -wycofanie emocjonalne -wycofanie socjalne -pasywność, apatia -zaburzenia myślenia abstrakcyjnego -brak spontaniczności -myślenie stereotypowe -alogia -awolicja -anhedonia -upośledzenie uwagi

Omów koncepcję dopaminergiczno-glutaminergiczną powstawania schizofrenii Arvida Carlssona

Wg tej koncepcji schizofrenia powodowana jest obniżeniem filtrowania informacji sensorycznej przez wzgórze, przy czym hamowanie neuronów wzgórza przez GABA-ergiczne neurony prążkowia zwiększa filtrowanie, a osłabienie pulsacji GABA-ergicznej - osłabia ten filtr (ergo prowadzi do schizofrenii). Na Prążkowie działają 2 układy: glutaminergiczny (z kory, pobudzający neurony GABA-ergiczne) oraz dopaminergiczny (z substantia nigra, hamujący te neurony). Jeśli zablokuje się układ Glu => osłabienie hamo

Leki neuroleptyczne - spektrum receptorowe

Najważniejszy: D2-antagonizm, Ważne: 5-HT2A - pomaga w atypowości, M - hamuje EPSy, nasila obowodowe dznp. alfa1, H1 - uspokajająco, wzrost wagi ciała, alfa2 - efekt preciwdepresyjny, 5-HT2C - wzost masy ciała, p/depresyjny

Leki neurleptyczne - neurologiczne działania niepożądane

EPS (zespoły pozapiramidowe), wtórne obj. negatywne, złośliwy zespół neuroleptyczny, obniżenie progu drgawkowego, sedacja, zaburzenia poznawcze

Leki neurleptyczne - dznp z CVS

Tachykardia, Hipotonia orotostatyczna, kardiotoksyczność (niektóre to CCB)

Leki neurleptyczne - dznp z układu endokrynnego

↓ACTH, ↓GH, ↓FSH/LH, ↑PRL => zaburzenia miesiączkowania, imotencja, mlekotok etc.

Leki neurleptyczne - inne dznp

Objawy cholonolityczne, zmiany barwnikowe siatkówki, fotowrażliwość. chloropromazynya jest teratogenna

EPS - rodzaje

parkinsonizm, akatyzja (przymus ruchu, zespół niespokojnych nóg), dystonie, dyskinezy późne (wynikają z sensytyzacji receptrów D2 po długim stosowaniu neuroleptyków)

złośliwy zespół neuroleptyczny

Stan zagrożenia życia, zahamowanie ruchowe, stan osłupienia ze zwiększeniem napięcia mięśni szkieletowych (katalepsja), pojedyncze ruchy mimowolne, drżenia, hipertermia, częstoskurcz, tachypnoë, wahania ciśnienia krwi, zaburzenia ze strony układu autonomicznego:(zaczerwienienie twarzy, poty, ślinotok) zaburzenia świadomości włącznie ze śpiączką, zwiększenie liczby leukocytów, zaburzenia elektrolitowe

Czym różnią się leki atypowe od typowych

atypowe mają szersze spektrum receptorowe (typowe działają praktycznie tylko na D2), mają słabsze powinowactwo do D2, zajmują mniejszą pulę rec. D2 w mózgu, poza objawami wytwórczymi działają też na objawy negatywne, powodują mniej dznp z układu nigrostriatalnego

Hipotetyczne mechanizmy działania neuroleptykw atypowych

1) są częściowymi agonistami D2, łatwo dysocjującymi od tych receptorów 2) blokują D4 i 5HT2 w korze i obszarach limbicznych, 3) blok d2 5HT2A (risperidon)

Chloropromazyna - ogólna charakterystyka

Typowy lek neuroleptyczny. Pochodna fenotiazyny

Tioridazyna - ogólna charakterystyka

Typowy lek neuroleptyczny. Pochodna fenotiazyny

Flufenazyna - ogólna charakterystyka

Typowy lek neuroleptyczny. Pochodna fenotiazyny

Tiotisen - ogólna charakterystyka

Typowy lek neuroleptyczny. Pochodna tioksanteny

Haloperidol - ogólna charakterystyka

Typowy lek neuroleptyczny. Pochodna butyrofenonu

Dodatkowe wskazania do stosowania typowych neuroleptyków

Ostre epizody manii, z. Tourette'a, polekowe obj. psychotyczne, Fenotiazyny: mają efekt p/wymiotny, w migrenie

Klozapina - profil receptorowy

D1-4, alfa1-2, M1, 5-HT: 1A, 2A, 2C, 3, 6, 7, H1

Klozapina - zastosowania

oporne psychozy, osłabianie późnych dyskinez, skuteczna również w BD

Klozapina - ogólna charakterystyka

archetyp leków atypowych, pochodna dibenzepiny, nie jest lekiem pierwszego wyboru.

Klozapina - dznp

Agranulocytoza Drgawki Sedacja Ortostatyczne spadki ciśnienia Działanie cholinoltyczne Nadmierne ślinienie Wzrost masy ciała Zawroty głowy Tachykardia

Risoperidon - profil receptorowy

D2, alfa1-2. 5-HT2A, 5-HT7

Risoperidon - charakterystyka

atypowy lek neuroleptyczny. Pożyteczny do terapii pobudzenia u chorych z chorobą afektywną dwubiegunową i pacjentów z demencją, posiada formę depot Risoperidon - dznp | pobudzenie/lęk/bezsenność Nadmierna senność/ort. spadki ciś./zawroty Odruchowa tachykardia zaburzenia miesiączkowania/ mlekotok Zaburzenia seksualne Low anticholinergic load Dawko-zależnie wywołuje EPS

Olanzapina a klozapina

"Olanzapina jest klozapiną bez ryzyka agranulocytozy"

Olanzapina - profil receptorowy

D1-4, alfa1, M1, 5-HT: 2A, 3, 6, H1

Olanzapina - działanie

siła p/psychotyczna porównywalna do leków typowych, redukuje obj negatywne, wpływa pozytywnie na zaburzenia nastroju

Olanzapina a ukł endokrynny

powoduje, krótkie, przejściowe podwyższenie PRL

Olanzapina a biochemia

może powodować podwyższenie transaminaz, glikemii i dyslipidemię

Olanzapina - dznp

dawko-zależna: senność wzrost apetytu, wzrost wagi ciała ortostatyczne spadki ciśnienia działania cholinolityczne akatyzja

Kwrtiapina a olanzapina

"Kwetiapina jest olanzapiną bez działania antycholinergicznego"

Kwetiapina - profil receptorowy

D2, alfa1-2, 5-HT: 2A, 6, 7, H1

Kwetiapina - dznp

Przejściowe ortostat. spadki ciśnienia Sedacja/ zawroty głowy Wzrost masy ciała Może zmieniać glikemii Niski potencjał w wywoływaniu EPS Niski potencjał w wywoływaniu wzrostu prolaktyny, Wysokie dawki mogą powodować zaćmę, Niski potencjał drgawkotwórczy

Ziprasidon - profil receptorowy

D2-3, alfa1, 5-HT: 1A, 1D, 2A, 2C, 3, 6, NRI, SRI

Ziprasidon - stosunek D2, 5-HT2

przewaga blokwania tych drugich

Ziprasidon - działanie

Działanie p/psychotyczne porównywalne do klasycznych neuroleptyków Działa silnie p/lękowo, poprawia nastrój i aktywność Redukuje objawy pozapiramidowe Poprawia funkcje kognitywne Nie powoduje przrostu masy ciała

Ziprasidon - dznp

Sedacja, zawroty głowy Niepokój/akatyzja Ortostatyczne spadki ciśnienia Wydłużenie odcinak QT

Ziprasidon - p/wskazania

Zaburzenia przewodnictwa w m. sercowym Świeży zawał serca Zastoinowa niewydolność krążenia Zaburzenia elektrolitowe Jednoczesne podawanie innych leków wydłużających QT

Neuroleptyki atypowe a śmiertelność

wszystkie neuroleptyki atypowe zwiększają śmiertelność z powodu krążeniowych, udarów etc.;