Kręgosłup eseja euro

Teoria Optymalnych Obszarów Walutowych

przedstawiona w roku 1961 przez kanadyjskiego ekonomistę Roberta Mundella teoria opisująca konstrukcję korzystnego dla gospodarki obszaru walutowego.

Cytat Roberta Schumana z jego deklaracji z 1950 roku

„Europa nie powstanie od razu ani w całości: będzie powstawała przez konkretne realizacje, tworząc najpierw rzeczywistą solidarność.”

Kryteria TOOW

Swoboda przepływu czynników produkcji z największym naciskiem na mobilność siły roboczej Elastyczny rynek pracy i giętkie płace Duży zakres działania polityki fiskalno-budżetowej Podobny cykl koniunkturalny bez szoków asymetrycznych

Budżet ogólny UE

około 1% PKB

Budżet federalny USA

około 20% PKB

Kryterium stabilnych cen

inflacja nie wyższa niż 1,5 pkt proc. od trzech najstabilniejszych gospodarek,

Kryterium stabilnych stóp procentowych

stopy procentowe nie przekraczają o ponad 2 pkt proc. tych w stabilnych krajach,

Kryterium stabilnych finansów publicznych

deficyt budżetowy nie wyższy niż 3% PKB, a dług publiczny nie przekracza 60% PKB,

Kryterium stabilnego kursu walutowego

uczestnictwo w ERM II przez dwa lata przed wstąpieniem.

realne kryteria konwergencji

struktura handlu zagranicznego (udział handlu ze strefą euro) mobilność siły roboczej reakcja gospodarki na szoki podażowe i popytowe w porównaniu do strefy euro.

Efekt kreacji handlu

polega na wzroście wolumenu wzajemnych obrotów handlowych krajów się integrujących poprzez unię celną czy dalszą unię monetarną, eliminując kolejno opłaty celne czy koszta związane z wymianą walut i ryzykiem kursowym

Efekt wypierania handlu

polega na spadku wolumenu wzajemnych obrotów handlowych krajów spoza unii celnej czy unii monetarnej.

Naturalna stopa procentowa

poziom stopy procentowej, na którym to wzrost gospodarczy pozostaje na poziomie potencjału, a inflacja na poziomie celu.

Rekordowe zadłużenie sektora prywatnego w Hiszpanii w 2007 roku

276% PKB

Poziom prywatnego długu do PKB w Hiszpanii (WYKRES)

2001 - 187% | 2003 - 203% | 2005 - 238% | 2007 - 276%

Udział obrotów handlowych Niemiec ze strefą euro

Niemcy w 1999 roku notowały 46% udziału obrotów handlowych ze strefą euro, gdy w 2007 roku wynosił on już tylko 42%.

Reforma Hartza (4 etap)

zreformował system zasiłków dla bezrobotnych. Skrócono okres wypłacania zasiłków dla bezrobotnych, a ich wypłatę uzależniono od tego, czy bezrobotny poszukuje pracy i czy akceptuje przedstawiane mu oferty pracy.

Wpływ reformy hartza na elastyczność rynku pracy (Rzeczpospolita)

Niemcy w okresie 2005 - 2010 zanotowały wzrost zatrudnienia u osób 55 - 64 lata o 15%.

Koszt społeczny reformy Hartza

ówczesny kanclerz Niemiec nie uzyskał wotum zaufania, a następnie jego partia SPD przegrała przedwczesne wybory.