histologia oddechowy

Części przewodzącej

(jama nosowa, jama nosowo-gardłowa, krtań, tchawica, oskrzela, oskrzeliki, oskrzeliki końcowe)

część oddechowa

(oskrzeliki oddechowe, przewody oddechowe, woreczki oddechowe, pęcherzyki płucne

rozwój układu

• Około 3 tygodnia życia płodowego na powierzchni brzusznej przedniego odcinka jelita pierwotnego pojawia się endodermalny zawiązek układu oddechowego • Zawiązek ten powiększa się tworząc skierowaną doogonowo cewę endodermalną • Z górnego odcinka tej cewy powstaje krtań • Ze środkowego – tchawica • Z dolnego po jej silnym rozgałęzieniu pączki płucne (oskrzela, oskrzeliki, pęcherzyki płucne)

czynności

• Wymiana gazowa (CO2 wytworzony w tkankach - O2 atmosferyczny) • Regulacja pH organizmu • Klimatyzacja wdychanego powietrza, oczyszczanie, ogrzanie, nawilżanie • Regulacja temperatury • Udział w regulacji gospodarki wodnej • Udział w regulacji przemiany

kom. AUP to

hormony polipeptydowe

kom. śródbłonka

angiotensyna I i II

skł. bł. śluzowej

-nabłonka - błony podstawnej - łącznotkankowej błony śluzowej

z mezodermy otaczającej drzewo oskrzelowo- oskrzelikowe powstają

o chrząstki o miocyty gładkie o naczynia krwionośne i limfatyczne o podporowa tkanka łączna

stadium rzekomogruczołowe to

5-17 tydzień pod koniec struktury płuca są wykształcone za wyjątkiem części

czy płód urodzony w stadium rzekomogruczołowym przeżywa?

nie

stadium kanalikowe

16-25 tydzień dojrzewają oskrzeliki i oskrzela

czy płód ur w stadium kanalikowym przeżywa

w środowisku inkubatora tak

stadium woreczków końcowych

od 24 tygodnia aż do porodu płuco zatraca kanalikowy wygląd, powstaje dużo woreczków końcowych wysłanych pneumocytami typu I, pomiędzy którymi powstają pneumocyty typu II, produkujące surfaktant intensywny rozrost sieci naczyń włosowatych dziecko urodzone w tym stadium przeżywa nawet bez zastosowania specjalistycznej aparatury;

surfaktant produkują

pneumatocyty II rzędu

stadium pęcherzykowe

-do 8 roku życia -woreczki końcowe stają się pęcherzykami płucnymi

nabłonek dróg oddechowych nie wyściela

błony węchowej, oskrzelików

kom migawkowe

250 migawek z mikrokosmkami

w przyszczytowej części cytoplazmy duże ziarna wydzielnicze mają

kom. kubkowe (jednokom. gruczoły wydz. śluz znajdujący się na migawkach, na wewn. pow. dróg oddechowych)

kom kubkowe

nad jądrem silnie wykształcony ap. Golgiego, duże ziarna wydzielnicze

kom. podstawne

 Maja kształt piramidy  Wysokość do 1/3 nabłonka

pulę regeneracyjna nabłonka stanowią

kom. podstawne (mogą się przekształcać w urzzęsione, kubkowe)

kom. szczoteczkowe

-Na wolnej pow. mają długie mikrokosmki -Na dolnym biegunie zakończenia nerwowe typu aferentnego; -Pełnią funkcję chemoreceptoryczną.

do układu APUD należą

kom. ziarniste (liczne w życiu płodowym, wydzielnicze- m.in. hormony peptydowe

odcinki jamy nosowej

przedsionek nosa, okolica oddechowa, okolica węchowa

bud. jamy nosowej

-Dzieli ją przegroda, której trzon stanowi chrząstka szklista; -Każda część ma dośrodkową gładką ścianę i boczną zawierającą trzy małżowiny nosowe (górną, środkową i dolną)

przedsionek nosa

-Jest wysłany w początkowym odcinku nabłonkiem wielowarstwowym płaskim rogowaciejącym; -Włosy stanowią filtr powietrza a łój i pot zatrzymują zanieczyszczenia; -Przy przejściu w jamę nosową właściwą nabłonek staje się cieńszy, a przydatki zanikają.

Unaczynienie błony śluzowej

od t. klinowo- podniebiennych odchodzą t. łukowate

przepływ krwi w stosunku do powietrza

przeciwprądowy

przydanka

Tkanka łączna zawierająca skupiska komórek tłuszczowych; łączy tchawicę z sąsiadującymi tkankami i narządami.

Budowa oskrzela

 Komórki te są chemoreceptorami, wydzielają peptydy i katecholaminy;  Występują u liczne limfocyty rozproszone, grudki limfatyczne i kryptokępki, co tworzy tkankę limfatyczną oskrzeli (BALT);

limfocyty rozproszone stanowią (oskrzele)

głównie limfocyty T cytotoksyczne i NK;

grudki limfatyczne stanowia (oskrzela)

limfocyty B i limfocyty Tαβ;

kryptokępki zawierają

limfocyty T γσ

Błona śluzowa oskrzeli

 Wraz ze zmniejszającym się światłem oskrzeli chrząstki występują w coraz większych odległościach od siebie;  Oprócz chrząstek występują gruczoły śluzowe z nielicznymi komórkami surowiczymi.  W blaszce właściwej błony śluzowej występują rozproszone włókna sprężyste  Pod blaszką właściwą warstwa miocytów gładkich (błona Reisessena)

oskreliki

 są wysłane nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym urzęsionym, a w końcowej fazie – sześciennym urzęsionym, w którym znajdują się swoiste komórki oskrzelikowe (Clara)  występują komórki Clara;  zawierają liczne pęcherzyki wydzielnicze z glikozaminoglikanami i białkami;  posiadają dobrze rozwiniętą szorstką i gładką siateczkę śródplazmatyczną

Oskrzeliki oddechowe Są wysłane nabłonkiem

jednowarstwowym sześciennym urzęsionym

Pęcherzyki płucne wysłane są nabłonkiem

jednowarstwowym płaskim

postacie morfologiczne surfaktantu

 Jako ciałko lamelarne, które znajduje się wewnątrz ziarnistości pneumocytow typu II;  W postaci mieliny tubularnej, siateczkowatej, kratkopodobnej struktury obecnej w hypofazie błony wyściółkowej;  Jako powierzchniowo czynna błonka (w interakcji powietrze-płyn) - stanowi czynnościowy surfaktant.

skład surfaktantu

 90% lipidów (fosfatydylocholina, cholesterol, sfingomielina])  10% białka (białka krwi, Ig, proteiny surfaktantowe);

bariera krew- powietrze

surfaktant --->wypustka cytoplazmatyczna pneumocyta I typu --->połączenie błony podstawnej nabłonka oddechowego i śródbłonka --->wypustka cytoplazmatyczna komórki śródbłonka --->błona erytrocytu